Jurgów to cicha wieś niedaleko Bukowiny Tatrzańskiej, tuż przy słowackiej granicy. Największe atrakcje okolicy to Pętla Spiska i stacja narciarska Jurgów Ski.
Jurgów to w odróżnieniu od położonych nieopodal dużych miejscowości wczasowych wciąż cicha miejscowość o stosunkowo skromnej bazie turystycznej. Jednak z roku na rok powstaje tam coraz więcej miejsc noclegowych.
Do Bukowiny Tatrzańskiej z Jurgowa jest 3 km, do Białki Tatrzańskiej 6 km, do Zakopanego 19 km. Kraków jest oddalony 100 km.
Miejscowość powstała w połowie XVI wieku. Należała wówczas do Królestwa Węgier. Po rozpadzie Austro-Węgier wieś została przyznana Polsce. W czasie II wojny światowej leżała w granicach Republiki Słowackiej. Od 1945 roku ponownie znajduje się w Polsce.
W jurgowskim zabytkowym XVII-wiecznym drewnianym kościele pw. św. Sebastiana Męczennika i Matki Boskiej Różańcowej co niedziela odprawiane są o 11.00 msze po słowacku. Mieszkańcy Jurgowa są w większości dwujęzyczni – mówią po polsku i słowacku.
Bogaty wystrój jurgowskiego kościoła urządzono w stylu znanym jako rokoko spiskie. Świątynia pełna jest bogato złoconych malowideł figur aniołów i świętych. Warto obejrzeć również odnowioną przed ponad dekadą polichromię w prezbiterium i umieszczony pod chórem wizerunek szatana pokonanego przez Archanioła.
Jurgów Ski
Trystyczną atrakcją Jurgowa jest stacja narciarska Jurgów Ski uruchomiona w 2010 r. Stacja znajduje się na wysokości 831 m n.p.m. Oferuje 4,5 km tras zjazdowych o różnym stopniu trudności. Jurgów Ski znajduje się tuż za wsią – w kierunku słowackiej granicy. W kompleksie jest szkoła narciarska i wypożyczalnia sprzętu.
Oprócz nart są inne atrakcje: nocna przejażdżka ratrakiem czy skutery śnieżne. Latem można zorganizować spływ rzeką Białką, wypożyczyć ponton i kajak. W kompleksie jest też miejsce startowe dla paralotniarzy.
Aktualną ofertę stacji, związaną również z sytuacją pandemiczną, można sprawdzić na jej stronie internetowej. [link: http://www.jurgowski.pl/]
Szlaki turystyczne
Położenie Jurgowa i okolicznych szlaków turystycznych, ciągnących się w stronę Rzepisk, Brzegów i Czarnogóry zapewnia rozległe panoramy Tatr, Tatr Wysokich i Bielskich. Tamtejsze trasy przeznaczone są dla osób, które lubią dłuższe piesze wycieczki i nie boją się odrobiny wysiłku związanego z pokonywaniem pod górę leśnych ścieżek. To choćby szlak na polanę Rynias, położoną na północno-wschodnim grzbiecie Cyrhli nad Białką.
Bodaj największą atrakcją krajoznawczo-turystyczną w okolicy jest Pętla Spiska (z Jurgowa najlepiej podjechać trzy kilometry samochodem lub rowerami do Rzepisk). To trasa piesza i rowerowa o długości ponad czterdziestu kilometrów.
Główny szlak pieszo-rowerowy na pograniczu polsko-słowackim ciągnie się na trasie Kacwin – Wielka Frankowa – Mała Frankowa – Wielka Frankowa – Osturnia – Łapszanka – Pawlików Wierch – Kuśnierzów Wierch – Grandeus – Dursztyn – Łapsze Niżne – Barwinkowa Góra – Cisówka – Niedzica Zamek – Niedzica – Kacwin.
Pętla Spiska zapewnia wspaniałe panoramy. Widać z niej choćby główną grań Tatr Bielskich. Tuż przy granicy polsko-słowackiej znajduje się wodospad na potoku Kacwinianka. Piękny widok na Tatry rozciąga się również z Łapszanki. Dalej na trasie czekają nas kolejne punkty widokowe, z panoramą Pienin i Trzema Koronami w tle.
Z Cisówki obejrzymy zamek w Niedzicy i zamek w Czorsztynie, a pomiędzy nimi – Jezioro Czorsztyńskie.
Na Pętlę Spiską składa się kilka pomniejszych tras pieszo-rowerowych, co czyni ją atrakcyjną również dla rodzin z mniejszymi dziećmi.
Zabytki Jurgowa
Wróćmy do samego Jurgowa. We wsi warto zwiedzić Zagrodę Sołtysów. Zabudowa pochodzi z lat 60. XIX wieku. To pięknie zachowany przykład typowej, drewnianej, skromnej, chłopskiej chałupy spiskiej.
Część mieszkalna składa się z sieni, izby i komory. W izbie spano, gotowano, przebywano w ciągu dnia i podejmowano gości. Na zabudowania gospodarcze składa się drewutnia (po spisku – jata), owczarnia, stajnia i boisko. To ostatnie nie służy do gry w piłkę – to pomieszczenie do młócki przy pomocy cepów i innych prac gospodarczych.
Naprzeciwko kompleksu narciarskiego Jurgów Ski, na Polanie Podokólne znajduje się unikatowy zespół kilkudziesięciu drewnianych szałasów pasterskich.
Szałasy pierwotnie znajdowały się na polanach tatrzańskich należących do rodziny Horváthów. W 1879 mieszkańcy Jurgowa utracili jednak prawo wypasu – po zakupie dóbr jaworzyńskich przez księcia Christiana Hohenlohego. Postanowili więc przenieść szałasy. I wciąż są one ich własnością. Niestety, część z nich zniszczało lub niszczeje, choć mają status zabytków.
Tuż za jurgowskimi szałasami płynie Białka. Wędrując ścieżkami w górę jej nurtu dojdziemy niemal do słowackiej granicy. Szczególnie w sezonie letnim warto znaleźć zaciszne, nasłonecznione miejsce nad rzeką – chłód rzeki orzeźwia, a mocne słońce pozwala się opalić. Jeśli więc lubimy słoneczne kąpiele, nie powinniśmy zapomnieć kremu z filtrem, wybierając się nad Białkę.
W Jurgowie znajduje się również wciąż działający tartak napędzany kołem wodnym, należący do miejscowej wspólnoty leśno-gruntowej. Pierwszy tartak w Jurgowie powstał w pierwszej połowie XIX wieku. Obiekt palił się kilkukrotnie – obecny tartak, na miejscu poprzednich, postawiono w latach 70. XX wieku.
Jurgów ma skromną bazę gastronomiczną. Oprócz restauracji „Hawrań” znajduje się tam estauracja i pizzeria Pizza Po Zbóju, umiejscowiona w remizie OSP.
Miłośnicy dań z ryb koniecznie powinni odwiedzić Gospodarstwo Rybackie Jurgów. Ryby odławiane są na miejscu. To pstrąg, jesiotr i karp. W gospodarstwie działa smażalnia, oferująca choćby ryby z grilla. Można tam kupić wędzone ryby. Na miejscu jest plac zabaw dla dzieci.
