Wszyscy przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą w Polsce zobowiązani są do płacenia podatku od uzyskanego dochodu. Oto podstawowe zasady dotyczące opodatkowania przedsiębiorców.
Decyzja o wyborze właściwej formy opodatkowania powinna być podjęta jeszcze przed rozpoczęciem roku podatkowego.
Opodatkowanie na zasadach ogólnych
Zasady ogólne to opodatkowanie według skali podatkowej 18% i 32%. Według tej skali podatkowej rozliczać się może każda osoba prowadząca działalność gospodarczą. Podatek od działalności gospodarczej w tym przypadku obliczany jest od dochodu, zatem nadwyżki sumy przychodów nad sumą poniesionych kosztów.
W Polsce obowiązują dwa progi podatkowe. Przekraczając dany próg podatkowy, nie płaci się podatku od całego dochodu – jedynie od tej części dochodów, które przewyższają daną kwotę. Jeśli dochody nie przekraczają 85 528 zł rocznie, podatnik mieści się w pierwszym progu podatkowym wynoszącym 18%. Jeśli dochody przekraczają tę kwotę, wchodzi w drugi próg wynoszący 32 procent.
Jak wyliczyć podatek PIT na zasadach ogólnych?
Obliczamy przychody z działalności gospodarczej. Następnie odejmujemy od nich koszty uzyskania tego przychodu. Otrzymujemy dochód z działalności gospodarczej. Potem do tego dochodu dodajemy inne dochody osiągnięte w ciągu roku. Powstaje w ten sposób całościowy dochód roczny. Od tego dochodu odejmujemy składkę na ZUS oraz wszystkie ulgi od dochodu. W ten sposób uzyskujemy naszą podstawę obliczenia podatku. Tę podstawę mnożymy przez odpowiednią stawkę opodatkowania (18% lub 32%). W rezultacie otrzymujemy podatek, od którego przysługuje nam jeszcze odliczenie ulg od podatku. Końcowy wynik jest już naszym ostatecznym zobowiązaniem podatkowym.
Podatek liniowy
Podatek liniowy – opodatkowanie według stawki 19%. Wybierając formę podatku liniowego, możemy uciec przed drugim stopniem skali podatkowej (32%), więc jest on korzystny dla tych, którzy mają wysoką kwotę uzyskiwanych dochodów. Podatek liniowy jest bowiem stały i niezależny od kwoty dochodów. Jednocześnie pozbawia on prawa do ulg podatkowych oraz wspólnego rozliczenia się ze współmałżonkiem lub samotnie wychowanym dzieckiem oraz ulg podatkowych.
Ryczałt ewidencjonowany
Ryczałt ewidencjonowany – opłacany jest od przychodu, bez możliwości pomniejszania go o koszty jego uzyskania. Dotyczy jedynie tych rodzajów działalności gospodarczej, które zostały wymienione w ustawie. Będzie on odpowiedni dla kogoś, kto albo nie chce, albo nie może wygenerować wysokich kosztów i u którego wartość przychodu jest porównywalna z wartością dochodu.
Stawki podatku uzależnione są od rodzaju prowadzonej działalności. Wynoszą: 20%, 17%, 8,5%, 5,5% i 3%. Możliwe jest opłacanie ryczałtu według jednej z powyższych stawek albo według kilku – jeśli działalność jest różnorodna.
Ryczałt 20%
Stawka w wysokości 20 proc. dotyczy:
- przychodów osiąganych w zakresie wolnych zawodów m.in. lekarzy, tłumaczy, nauczycieli,
- umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze – odnośnie przychodów powyżej równowartości 4 000 euro
Ryczałt 17%
Stawka ryczałtowa w wysokości 17 proc. dotyczy:
- pośrednictwa w sprzedaży pojazdów mechanicznych, pośrednictwa w sprzedaży części i akcesoriów do pojazdów mechanicznych
- świadczenia usług hotelarskich, parkingowych, fotograficznych i w zakresie programowania
- obsługi centrali wzywania radio-taxi
- organizatorów i pośredników turystycznych
- zarządzania nieruchomościami
- pozyskiwania personelu
- dezynfekcji i tępienia szkodników
- organizowania wystaw, targów
Ryczałt 8,5%
Stawka w wysokości 8,5% dotyczy:
- najmu i dzierżawy do kwoty stanowiącej równowartość 4 000 euro (od nadwyżki ponad tę kwotę ryczałt wynosi 20% przychodów)
- działalności usługowej, w tym przychodów z działalności gastronomicznej w zakresie sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%
- działalności polegających na wytwarzaniu przedmiotów (wyrobów) z materiału powierzonego przez zamawiającego
- usług związanych z prowadzeniem przedszkoli
- prowizji uzyskanej ze sprzedaży na podstawie umowy komisu
- prowizji uzyskanej przez kolportera prasy na podstawie umowy o kolportaż prasy
- konserwacji i naprawy maszyn biurowych, księgujących i liczących
- zwalczanie pożarów i zapobiegania pożarom
- działalności związanej z ogrodami botanicznymi i zoologicznymi
Ryczałt 5,5%
Stawka ryczałtowa w wysokości 5,5% dotyczy:
- działalności wytwórczej, robót budowlanych lub w zakresie przewozów ładunków taborem samochodowym o ładowności powyżej 2 ton
- uzyskanej prowizji z działalności handlowej w zakresie sprzedaży jednorazowych biletów komunikacji miejskiej, znaczków do biletów miesięcznych, znaczków pocztowych, żetonów i kart magnetycznych do automatów
Ryczałt 3%
Stawka ryczałtowa 3% dotyczy:
- działalności gastronomicznej, z wyjątkiem przychodów ze sprzedaży napojów o zawartości powyżej 1,5% alkoholu
- działalności usługowej w zakresie handlu (sprzedaż nabytych produktów i towarów)
- działalności rybaków morskich i zalewowych w zakresie sprzedaży ryb i innych surowców z własnych połowów, z wyjątkiem konserw oraz rezerw z ryb i innych
- odpłatnego zbycia składników majątku związanych z działalnością gospodarczą (poza nieruchomościami, które są opodatkowane podatkiem 10%)
- usług związanych z produkcją zwierzęcą (z wyjątkiem usług weterynaryjnych)
Karta podatkowa
Karta podatkowa to najprostsza forma opodatkowania działalności gospodarczej. Nie trzeba prowadzić ksiąg, składać zeznań podatkowych czy ustalać zaliczek na podatek dochodowy. Na żądanie klientów trzeba jedynie wydawać rachunki i faktury. To urząd skarbowy wydaje decyzje, w której określa wysokość podatku w formie karty podatkowej odrębnie na każdy rok podatkowy. Przy jej wyborze nie ma również możliwości rozliczania ulg i zwolnień podatkowych. Nie można także prowadzić innej formy pozarolniczej działalności gospodarczej oraz wytwarzać wyrobów, które byłyby opodatkowane podatkiem akcyzowym. Wykluczone jest także prowadzenie przez małżonka podatnika działalności w tym samym zakresie.
Dla kogo karta podatkowa?
Karta podatkowa jest rozwiązaniem dla osób, które prowadzą następujące rodzaje działalności:
- działalność usługowa w zakresie handlu detalicznego żywnością, napojami, wyrobami tytoniowymi oraz kwiatami, z wyjątkiem napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%
- działalność usługowa w zakresie handlu detalicznego artykułami nieżywnościowymi, z wyjątkiem handlu paliwami silnikowymi, środkami transportu samochodowego, częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych, ciągnikami rolniczymi i motocyklami oraz z wyjątkiem handlu artykułami nieżywnościowymi objętego koncesjonowaniem
- działalność gastronomiczna (jeżeli nie jest prowadzona sprzedaż napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%)
- działalność w zakresie usług transportowych wykonywanych przy użyciu jednego pojazdu
- działalność w zakresie usług rozrywkowych
- działalność w zakresie sprzedaży posiłków domowych w mieszkaniach (jeżeli nie jest prowadzona sprzedaż napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%)
- działalność w wolnych zawodach, polegającą na świadczeniu usług w zakresie ochrony zdrowia ludzkiego
- działalność w wolnych zawodach, polegającą na świadczeniu przez lekarzy weterynarii usług weterynaryjnych
- działalność w zakresie opieki domowej nad dziećmi i osobami chorymi
- w zakresie usług edukacyjnych, polegającą na udzielaniu lekcji na godziny
Ważne: Jeśli podatnik nie dokona żadnego dodatkowego zgłoszenia – pozostaje opodatkowany podatkiem dochodowym według skali podatkowej.
