Anemia najczęściej jest wywoływana przez niedobór żelaza. Dieta przy niedokrwistości powinna uwzględniać produkty, które przyczyniają się do zwiększenia przyswajania żelaza przez organizm. Są to m.in. owoce cytrusowe, czerwona papryka i czarna porzeczka, czyli żywność bogata w witaminę C.
Żelazo jest składnikiem mineralnym pełniącym w organizmie człowieka wiele ważnych funkcji. Jego niedobór może prowadzić do rozwoju niedokrwistości. Skutkiem tej choroby mogą być inne poważne konsekwencje zdrowotne, np. spowolnienie wzrastania u dzieci.
Niedokrwistość – przyczyny i objawy
Anemia, nazywana inaczej niedokrwistością, jest stanem chorobowym. Jej główną przyczyną jest niedobór żelaza w organizmie. Według specjalistów ze Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) niedobór tego składnika mineralnego jest najczęściej występującym zaburzeniem żywieniowym na całej kuli ziemskiej.
Zbyt mała ilość żelaza w organizmie może być spowodowana upośledzonym wchłanianiem tego minerału z przewodu pokarmowego lub niedostateczną jego ilością w diecie. Objawami niedokrwistości są: bladość powłok skórnych i błon śluzowych, zawroty głowy, przemęczenie, ogólne osłabienie organizmu, szybka męczliwość oraz zmniejszona odporność. W przebiegu anemii dochodzi również do spadku koncentracji i sprawności intelektualnej. Niedokrwistość u dzieci może przyczynić się do spowolnienia wzrostu oraz rozwoju psychicznego.
Leczenie anemii, czyli dieta bogata w żelazo
Jedną z częstszych przyczyn niedokrwistości jest nieodpowiednio zbilansowana dieta, uboga w żelazo. W produktach żywnościowych minerał ten występuje w dwóch formach. Pierwsza z nich – postać niehemowa znajduje się w produktach pochodzenia roślinnego. Cechuje się ona niską przyswajalnością przez organizm, która wynosi jedynie 5 procent. Drugą postacią jest żelazo hemowe, które zawierają produkty zwierzęce. Odznacza się ono znacznie większą przyswajalnością, wynoszącą około 20 procent.
W diecie anemika powinny pojawić się przede wszystkim: czerwone mięso (np. polędwica wołowa), drób, żółtka jaj oraz ryby. Wskazane jest również jedzenie zielonych warzyw liściastych (np. sałata, szpinak, jarmuż), pietruszki, brukselki, buraków, orzechów, suszonych owoców oraz pełnoziarnistych produktów zbożowych (np. chleb żytni, kasza gryczana, zarodki pszenne, otręby pszenne, płatki owsiane). W diecie anemika ważną rolę odgrywają witaminy z grupy B:
- B6 – jej źródłem są: orzechy, pełnoziarniste produkty zbożowe, mięsa, suszone śliwki, banany, wątróbka
- B12 – dostarczana wyłącznie przez produkty pochodzenia zwierzęcego: wątróbka, czerwone mięso, ryby, jaja
- kwas foliowy – znajduje się w zielonych warzywach liściastych, brokułach, fasoli, soczewicy, mango, awokado, pomarańczach
W jadłospisie osób z niedokrwistością powinna pojawić się również witamina C, która przyczynia się do zwiększenia wchłaniania żelaza. Jej głównymi źródłami są owoce i warzywa, m.in. czarna porzeczka, owoce cytrusowe, jabłka, pomidory, papryka, kapusta. Ograniczająco na przyswajanie żelaza działają natomiast: białko jaj i mleka, taniny obecne w czarnej herbacie i kawie oraz błonnik pokarmowy.
Preparaty żelaza w leczeniu niedokrwistości
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaznacza, że żelazo z produktów żywnościowych jest stosunkowo słabo przyswajalne. Z tego powodu osoby z anemią lub znajdujące się w grupie ryzyka jej rozwoju powinny stosować suplementację żelaza w postaci preparatów z tym minerałem. Przed zastosowaniem preparatów żelazowych należy skonsultować się z lekarzem, który zadecyduje o konieczności ich wprowadzenia. Do grupy osób najbardziej narażonych na wystąpienie niedokrwistości zalicza się:
- niemowlęta od 4. miesiąca życia
- kobiety ciężarne
- dzieci i młodzież
- starsze
- stosujące restrykcyjne diety odchudzające
- z chorobami przewodu pokarmowego
